pod nazwą
  • Pisownia nazw jednostek samorządu terytorialnego i ich organów

    25.02.2023
    25.02.2023

    Dzień dobry,

    w związku z pełnioną funkcją sekretarza Gminy Wola Uhruska niejednokrotnie mam wątpliwości co do prawidłowej pisowni nazw jednostek samorządu terytorialnego oraz ich organów. Co prawda jest wiele porad w tym zakresie, ale nie zawsze odpowiadają one na konkretne konteksty używania tych nazw, a ponadto moim skromnym zdaniem czasami wręcz nie odpowiadają one stanowi faktycznemu.

    Z własnego podwórka mam zawsze wątpliwość co do pisania małą literą Gmina Wola Uhruska w kontekście nie obszaru, ale podmiotu prawnego.

    Posiada ona bowiem osobowość prawną z własnym NIP-em, REGON-em. Dlatego też moim skromnym zdaniem pisanie Gmina Wola Uhruska w konkretnym kontekście jako podmiotu występującego w obrocie prawnym należałoby używać wielkiej litery. Małą literą powinno się pisać o gminie Wola Uhruska w kontekście obszaru jak np. mieszkańcy gminy Wola Uhruska, na terenie gminy Wola Uhruska itp.

    Podobne wątpliwości mam z pisownią słowa wójt, uważam bowiem, że pisząc o konkretnym wójcie, konkretnej gminy należałoby używać wielkich liter, tj. Wójt Gminy Wola Uhruska - jest to bowiem ustawowy organ wykonawczy w konkretnej gminie. Oczywiście w innych kontekstach, jak np. wójt Jan Łukasik, wójt gminy bez wskazywania jej nazwy, logiczne jest pisanie małą literą. Taką konstrukcję pisowni widzimy w przypadku nazw urzędów - jeśli bez nazwy konkretnej gminy to małą literą, jeśli zaś konkretny urząd z nazwą gminy to wielką.

    Nie zagłębiałem się w sytuację prawną jednostek samorządu terytorialnego innego szczebla, tj. powiatów czy województw, ale przypuszczam, że może tu być podobna sytuacja jak z gminami, i że one również posiadają osobowość prawną. Pisanie więc o nich w kontekście konkretnego podmiotu prawnego, a nie w kontekście ich obszaru, powinno odbywać się wielką literą, tj. Powiat Włodawski czy Województwo Lubelskie.

    Mając tego rodzaju wątpliwości chciałbym zaproponować zajęcie się tym zagadnieniem.

    Z poważaniem

    Mariusz Jachimczuk

    Sekretarz Gminy Wola Uhruska

  • nazwy godności
    28.04.2003
    28.04.2003
    Szanowni Państwo!
    Jak napisać: czy wielki mistrz zakonu, czy Wielki Mistrz? Czy wpływ na pisownię funkcji ma podanie nazwiska osoby?
    Dziękuję serdecznie za odpowiedź.
  • Nazwy godności, funkcji i stanowisk w tekście prasowym

    1.01.2023
    1.01.2023

    Dzień dobry. Jaką pisownię stanowisk przyjąć w lokalnej gazecie, w której często w pierwszym akapicie wymieniamy wielu gości i chcemy uniknąć nadmiaru wielkich liter? Chodzi mi o konkretne przykłady:

    „Marszałek Województwa Mazowieckiego Jan Kowalski” czy „marszałek województwa mazowieckiego Jan Kowalski”;

    i – analogicznie, też z nazwiskami – takie stanowiska jak: „Starosta Warszawski Zachodni”, „Sekretarz Powiatu Warszawskiego Zachodniego”; „Przewodnicząca Rady Gminy XYZ”; „Wójt Gminy XYZ̈.

  • Nazwy motywów w sztuce
    1.02.2018
    1.02.2018
    Szanowni Państwo,
    do niedawna słowniki ortograficzne (m.in. Nowy słownik ortograficzny PWN) notowały małą literą wyrazy odnoszące się do motywów w sztuce przedstawiających osoby święte (assunta, deisis, maestà, pieta). W najnowszym wydaniu Wielkiego słownika ortograficznego PWN wyrazy tego typu są notowane wielką literą z wyjątkiem wyrazu pieta (notowany w encyklopedii PWN dostępnej w Internecie jako Pietà). Czy nie powinno się stosować jednakowej pisowni dla tych wyrazów?

    Z poważaniem,
    Jakub
  • Nazwy piw
    21.12.2016
    21.12.2016
    Mam pytanie o zasadę odmiany rzeczowników określających styl piwa: porter, pilzner, weizen itp. Jak brzmią dopełniacze liczby pojedynczej tych wyrazów? Porteru czy portera? Pilznera czy pilzneru? Weizena czy weizenu?
    Wszystkie wyrazy są najprawdopodobniej obcego pochodzenia i są oczywiście nieożywione, co by wskazywało na końcówkę -u, jednak używa się zazwyczaj końcówki -a. Proszę o wyjaśnienie jednoznaczne, jak należy odmieniać te wyrazy. Czy zachodzi w tych wyrazach uzus językowy?
  • nazwy przypadków
    24.03.2015
    24.03.2015
    Jaka jest etymologia nazw przypadków w języku polskim? Domyślam się, że nazwy mianownika, narzędnika, miejscownika i wołacza są tłumaczeniami łacińskich: nominativus, (ablativus) instrumentalis, locativus i vocativus. A co z dopełniaczem, celownikiem i biernikiem?
  • nazwy rosyjskich miejscowości zakończone na -oje
    16.09.2014
    16.09.2014
    Szanowni Państwo,
    skoro mówimy – jak wiadomo – w Zakopanem (nie: w Zakopanym) oraz – jak każe np. NSPP PWN – w Michajłowskiem (nie: w Michajłowskim), to dlaczego dr Jan Grzenia (poparty po latach przez prof. M. Bańkę) konsekwentnie pisze o PierwomajskIM, o ZnamienskIM i o MiednYM? I czym należy tłumaczyć skrót ndm widniejący w słownikach przy haśle Miednoje?
  • nazwy skwerów jak nazwy sal
    28.06.2013
    28.06.2013
    Zawracam się z zapytaniem dotyczącym nazwania skweru. Otóż jestem radną i niedawno do naszej Rady Miasta został skierowany projekt uchwały nadającej nazwę nowemu skwerowi. I tu pojawia się moja wątpliwość – czy on powinien nazywać się: Skwerem Władysława Tomaszewskiego, czy Skwerem im. Władysława Tomaszewskiego. Nie mogłam znaleźć rozstrzygnięcia moich wątpliwości w żadnym dostępnym mi słowniku, proszę więc o pomoc. Która z form jest właściwsza, a może obie są poprawne?
    Z góry dziękuję!
  • Nazwy stadionów

    26.03.2022
    26.03.2022

    W Hiszpanii są stadiony Estadio Santiago Bernabéu i Coliseum Alfonso Pérez, nazwane po wielkich graczach. Komentatorzy mówią, że mecz rozgrywany jest na Santiago Bernabéu, Alfonso Pérez. Czy jest to poprawne? Nie powiedzielibyśmy odnośnie do Legii Warszawa, że mecz rozgrywany jest na Józef Piłsudski ani na Józefie Piłsudskim, tylko na stadionie Józefa Piłsudskiego. Więc chyba powinni mówić: na stadionie Santiaga Bernabéua (mianownik wymawia się [santjago bernabeu̯]) i Alfonsa Péreza, czy tak?

  • Nazwy urzędów jednoosobowych

    19.10.2021
    19.10.2021

    Szanowni Państwo!

    W moim przedsiębiorstwie podległym marszałkowi województwa xxx przygotowujemy jubileuszową publikację, do której kurtuazyjne słowo wystosował właśnie marszałek. Marszałek kończy podpisem:

    Imię Nazwisko

    Marszałek

    Województwa Wszystkodużymiliterami

    Jak, Państwa zdaniem, powinien wyglądać podpis marszałka? Gdyby się zgodzić na „marszałka” małą literą, to czy nazwę województwa też trzeba by małą?

    Serdecznie pozdrawiam

    Zofia Łoś

Przeglądaj słowniki
Przeglądaj Słownik języka polskiego
Przeglądaj Wielki słownik ortograficzny
Przeglądaj Słownik języka polskiego pod red. W. Doroszewskiego